|
Le périmètre « Jonction » s'articule autour de la gare Bruxelles Chapelle. Ce périmètre, qui comprend une quinzaine d'îlots, est notamment bordé par l'avenue de Stalingrad, le Boulevard de l'Empereur, les rues Blaes et Terre-Neuve et le boulevard du Midi.
L'ambition est de travailler sur l'atténuation de la rupture urbaine que constitue la jonction de chemin de fer nord-midi et l'amélioration des liens interquartiers en agissant sur la qualité et l'augmentation de l'offre d'espace public destinés aux modes doux, la lutte contre l'insalubrité, d'équipements répondant à des critères de pointe en matière de durabilité. |
De perimeter "Verbinding" is gelegen rond het station Brussel-Kapellekerk. Deze perimeter, die een tiental bouwblokken omvat, wordt begrensd door Stalingradlaan, Keizerlaan, de Blaesstraat, de Nieuwlandstraat en de Zuidlaan.
Dit project strekt ertoe de stadsbreuk die door de Noord-Zuidverbinding (spoorweglijn) wordt gevormd, aan te pakken, en de verbindingen tussen de wijken te verbeteren door meer en een kwaliteitsvollere openbare ruimte voor de zachte vervoersmiddelen aan te leggen, door de strijd tegen ongezonde woningen en door uiterste duurzame voorzieningen te realiseren. |
1.1 |
subJONCTION (locaux SNCB)
Fiche Web |
subJONCTION (lokalen NMBS)
Fiche Web |
|
Adresse: Rue des Brigittines, 6-16 |
Adres: Brigitinnestraat, 6-16 |
|
2014 - La Jonction Nord-Midi (JNM) sépare le quartier des Marolles de celui de Stalingrad. Les locaux situés sous la JNM représentent un potentiel pour le quartier, mais sont aujourd’hui sous-exploités. Une partie d’entre eux est destinée aux activités culturelles de l’asbl Recyclart. Une autre est soit inutilisée, soit sert d’espace de stockage à la SNCB. Le projet se décline en deux sous-projets avec des plannings distincts, mais liés par une nécessité de cohérence globale : la mise aux normes pour répondre aux conditions d’Infrabel et la rénovation des locaux en lieux d’activité culturelle en lien avec l’espace public.
2022 – Ce projet continue à avancer sur plusieurs axes de développement, à savoir :
• Acquisition des locaux qui sont la propriété de la SNCB. Un bail emphytéotique est en cours entre Ville et SNCB.
Infrabel est et restera propriétaire de la structure portant le viaduc ferroviaire.
• Finalisation de l’étude de faisabilité préalable, par le bureau d’étude FTI, pour aborder les possibilités financières, techniques et programmatiques de ce projet.
• Vu le départ de Recyclart en 2019, un appel à manifestation a été lancé par le service Culture en tenant compte des contraintes liées aux locaux.
|
2014 - De Noord-Zuid verbinding (NZV) scheidt de Marollen van de Stalingradwijk. De onder de NZV gelegen panden vertegenwoordigen een potentieel voor deze buurt, maar worden momenteel onvoldoende benut. Een deel daarvan wordt gebruikt voor de culturele activiteiten van de vereniging Recyclart. Een ander deel is ongebruikt of wordt gebruikt als opslagruimte door de NMBS. Het project bestaat uit twee deelprojecten met verschillende tijdschema's, maar met elkaar verbonden door de noodzaak van een algehele samenhang: de aanpassing aan de eisen van Infrabel en de renovatie van de lokalen als een plaats voor culturele activiteiten die verband houden met de openbare ruimte.
2022 - Dit project blijft vooruitgang boeken op verschillende ontwikkelingsassen, namelijk
- Aankoop van de lokalen die eigendom zijn van de NMBS. Er wordt een erfpachtcontract ondertekend tussen de Stad en de NMBS. Infrabel is en blijft eigenaar van de structuur die het spoorwegviaduct draagt.
- Afronding van de voorlopige haalbaarheidsstudie door het adviesbureau FTI, om de financiële, technische en programmatische mogelijkheden van dit project te onderzoeken.
- Met het oog op het vertrek van Recyclart in 2019 heeft de dienst Cultuur een projectoproep gelanceerd, rekening houdend met de beperkingen die aan de gebouwen verbonden zijn.
|
1.3 |
Salle de sport Terre-Neuve
Fiche Web |
Sportzaal Nieuwland
Fiche Web |
|
Adresse: Rue de Terre-Neuve, 83 |
Adres: Nieuwland, 83 |
|
2014 - La mise en place du chemin de fer s’est faite en passant au travers d’îlots entiers et en démolissant partiellement ceux-ci. En résulte que de chaque côté de ces voies ferrées, de grands murs aveugles, tournent le dos à ces dernières. Depuis les wagons de train, la vue de ces grands murs de briques reflète une image peu joyeuse du quartier. En parallèle le diagnostic montre une forte demande d’équipements sportifs due à une saturation des équipements existants, entre autres de la salle de sport rue de la Roue.
2022 - La forme complexe et profonde du site a induit à aborder le projet d’abord du point de vue paysager. Le projet consiste en quatre zones avec leurs spécificités propres et qui sont mises en séquence depuis la rue : un street-workout, un potager collectif, un parvis et une salle de sport. Le bâtiment est constitué d’une structure légère qui abrite la grande salle et d’un deuxième élément avec une toiture parabolique qui héberge la salle polyvalente.
Dans la grande salle les différentes fonctions du programme sont organisées autour de deux espaces structurant : le hall d’entrée et la rue intérieure . Le premier, positionné de façon centrale au rez-de-chaussée, et en contact direct avec le bureau d’accueil, permet une distribution efficace et contrôlée des différents utilisateurs dans le bâtiment. Autour de ce hall d’entrée et le long de la façade sud-est, sont disposés les espaces à caractère plus public : les deux «Dojos» et la salle du personnel.
|
2014 - De spoorweg werd aangelegd door hele bouwblokken op te delen en gedeeltelijk af te breken. Het gevolg is dat aan weerszijden van de sporen grote blinde muren van de sporen af zijn gericht. Vanuit de treinwagons geeft het uitzicht op deze grote bakstenen muren een ongelukkig beeld van deze wijk. Tegelijkertijd blijkt uit de diagnose dat er een grote vraag naar sportvoorzieningen is als gevolg van de verzadiging van de bestaande voorzieningen, waaronder de sporthal in de Radstraat.
2022 - De complexe en diepe vorm van het terrein heeft ertoe geleid dat het project eerst vanuit landschappelijk oogpunt is benaderd. Het project bestaat uit vier gebieden met hun eigen specifieke kenmerken, die vanaf de straat in elkaar overgaan: een street-workout, een collectieve moestuin, een voorplein en een sporthal. Het gebouw bestaat uit een lichte structuur waarin de grote zaal is ondergebracht en een tweede element met een parabolisch dak waarin de polyvalente zaal is ondergebracht.
In de grote zaal zijn de verschillende functies van het programma georganiseerd rond twee structurerende ruimten: de inkomhal en de binnenstraat. De eerste, centraal gelegen op de begane grond en in direct contact met de receptie, maakt een efficiënte en gecontroleerde verdeling van de verschillende gebruikers in het gebouw mogelijk. Rond deze inkomhal en langs de zuidoostelijke gevel liggen de meer openbare ruimten: de twee "Dojos" en de personeelskamer
|
1.4 |
TissAges
Fiche Web |
Ons-Heerstraatsite
Fiche Web |
|
Adresse: Rue Notre Seigneur, 1-7 |
Adres: Ons-Heerstraat, 1-7 |
|
2014 – Les équipements pour la petite enfance sont insuffisants dans le quartier. Au niveau de l’accueil des enfants, il existe 2 crèches à proximité, mais les listes d’attente sont malgré tout trop importantes. Ce programme est complété avec la création des logements pour répondre à la demande de logements de qualité pour les ménages à faibles revenus.
2022 - Le nom de ce projet rappelle qu’autrefois des tisserands occupaient la rue Notre-Seigneur et annonce les liens intergénérationnels qui seront créés par les différentes fonctions du bâtiment.
Comme fonction d'angle au rez-de-chaussée, il y a la salle commune et de rencontre, qui sera ainsi facilement accessible tant par les habitants du quartier que les utilisateurs du bâtiment, elle dispose d'un accès depuis le hall d'entrée principal ainsi que d'une entrée directe face aux Brigittines. Le hall d'entrée du bâtiment est ouvert, il distribue à la fois la salle commune, la salle avec les poussettes, les casiers et l'ascenseur, et l'escalier menant à l'étage vers l'accès à la crèche et à la circulation vers les logements.
L'accès aux logements se fait via le premier étage depuis un escalier dédié à ces logements. Les logements profitent d'une terrasse privatisée généreuse orientée Sud vers le jardin intérieur, les 5 logements pouvant également accéder au jardin commun de 95 m² sur la toiture de la crèche.
|
2014 - Er is een gebrek aan kinderopvang in de wijk, er zijn 2 kinderdagverblijven in de buurt, maar de wachtlijsten zijn nog steeds te lang. Dit programma wordt aangevuld met de bouw van woningen om te voldoen aan de vraag naar kwaliteitswoningen voor huishoudens met een laag inkomen.
2022 - De naam van dit project herinnert aan de vroegere bewoners van de Notre-Seigneurstraat, wevers en hun weefgetouwen, en kondigt de banden tussen de generaties aan die zullen ontstaan door de verschillende functies van het gebouw.
Als hoekfunctie op de begane grond is er de gemeenschappelijke en ontmoetingsruimte, die gemakkelijk toegankelijk zal zijn voor zowel omwonenden als gebruikers van het gebouw, met toegang vanuit de hoofdingang en een directe ingang tegenover de Brigittinen. De inkomhal van het gebouw is open en verdeelt de gemeenschappelijke ruimte, de ruimte met de kinderwagens, de lockers en de lift, alsook de trap die naar boven leidt naar de toegang tot het kinderdagverblijf en de circulatie naar de woningen.
De toegang tot de woningen gebeurd via de eerste verdieping vanaf een trap die speciaal voor de woningen is bestemd. De woningen hebben een privéterras op het zuiden naar de binnentuin, en de woningen hebben ook toegang tot de gemeenschappelijke tuin van 95 m² op het dak van het kinderdagverblijf.
|
2.1 |
Projet phare "Jonction"
Fiche Web |
Model project "Jonction"
Fiche Web |
|
Adresse: |
Adres: |
|
Le projet phare s'appuie sur l'unification de l'espace public, l'activation des locaux de la SNCB sous la jonction et la transformation du site des Brigittines.
4 opérations : **Mise en place d'un Masterplan Jonction propre au quartier et garantissant la cohérence formelle et programmatique de l'espace public. Vision de la rénovation urbaine intégrée conjuguant la transformation des espaces bâtis et non bâtis.
Aménagement d'un parc urbain "Marie Popelin": 2014 - L’espace public autour de la Jonction Nord-Midi au sein du périmètre était fort fragmenté : un manque de cohérence urbanistique entre le bâti et le non-bâti et entre les différents espaces publics; un quartier en recherche d’une identité; une signalisation peu lisible; peu de convivialité et espace ludique; une pression automobile importante; et des profils peu adaptés aux personnes à mobilité réduite.
2022- La dalle se trouve au pied d’un immeuble de logements, et renvoie une invitation à dialoguer vers le quartier. Contrôlable la nuit, ouverte en journée, elle peut développer des activités avec ces voisinage : l’atelier ouvert géré par les Ateliers des Tanneurs, l’espace communautaire du PCS, le restaurant social, et le centre d’art Les Brigittines. En ce moment, un arbre pousse déjà au centre de la Dalle.
En contrebas, on trouve un parc réalisé en Gorrh. Il s’agit d’un matériau de couleur ocre issu du concassage d’une roche granitique, offrant un sol plat, stable et perméable. Sa topographie entière s’aligne avec les rues des Brigittines et du Miroir. Le banc monumental en béton est récupéré.
La différence de niveau engendrée par la jonction grandit jusqu’à devenir une vague d’aventure et d’exploration urbaine accessible à tous. Une incroyable aire de jeux, un mur de jeux !
Un grand escalier ouvre la rue des Brigittines sur un parvis et intègre le centre d’art Les Brigittines à son nouvel environnement.
Plan lumière (opération associée, Sibelga).
Renovation de la dalle du site des Brigittines afin de créer un espace public de qualité, accessible depuis le rez-de-chaussée du bâtiment : 2014 - Le complexe « Visitandines-Brigittines », construit en 1972, compte 151 logements sociaux et un parking en sous-sol. Le parking est couvert par une grande dalle en béton qui fait le lien entre l’espace vert et le rez-de-chaussée du bâtiment. Le rez-de-chaussée est occupé par 5 studios et des locaux communautaires. L’accès se fait uniquement par la rue des Visitandines, il n’y a pas de connexion directe avec la dalle. La particularité du site est sa configuration ouverte offrant un énorme espace public au quartier. D’un point de vue urbanistique, ce grand bloc s’est inscrit en rupture avec la maille urbaine existante, créant un objet solitaire en mal de connexions urbaines et sociales avec le reste du quartier. L’objectif est de fournir des services de proximité visant les habitants du Logement Bruxellois, et l’intégration du socle du bâtiment dans son environnement.
2022 – Ce projet hébergera des activités collectives ouvertes sur les espaces publics réaménagés. Plus concrètement, l’intervention dans ce rez-de-chaussée prévoit : des halls d’entrée traversants, un restaurant à économie sociale (ISP et tarification social), deux locaux PCS, un local Unité scout des Marolles, deux locaux polyvalents pour le quartier.
Construction d'un atelier ouvert, adaptation de l'accès au parking : 2014 - La raison de ce programme reposait sur la présence de Recyclart, qui en 2012 avait son atelier Fabrik sous la jonction Nord-Midi. Cependant, le gestionnaire du chemin de fer, Infrabel, ne souhaitait plus accueillir ce type d'activité sous les voies. En conséquence, cet atelier a été déplacé plus loin dans les Marolles. L'ambition initiale était donc de localiser cet atelier au plus près de sa destination initiale afin d'obtenir un fonctionnement optimal. Finalement Recyclart s’installe à Molenbeek rue de Manchester pour ces mêmes restrictions d’Infrabel.
2022 - L’Atelier Ouvert s’étend sur trois niveaux dont un en mezzanine. La hauteur nécessaire (4m) aux ateliers bois et métal est étendue à 5,5m pour y aménager au centre un espace de distribution regroupant une zone de logistique et de bureautique pour les 3 ateliers principaux. Au niveau de la dalle, les ateliers bois et métal disposent chacun d’un stock indépendant de 40m2 accessible directement depuis la dalle ou depuis la rue en contrebas via un monte-charge. Au niveau de la rue du Miroir, plus étroit et en relation directe avec la plaine, le réfectoire et l’atelier ouvert établissent la connexion au quartier. Le toit végétalisé de l’atelier est également accessible depuis un palier de l’escalier de secours de la façade sud de l’aile principale.
Cette opération a été suivie par l'équipe du Bouwmeester-Maître architecte. |
Het modelproject richt zich op de eenmaking van de openbare ruimte, de activering van de lokalen van de NMBS onder de verbinding en de transformatie van de Brigittensite.
4 operaties :
**De opmaak van een masterplan Jonction, specifiek voor deze wijk, om een formele en programmatische samenhang van de publieke ruimte te verzekeren. De doelstelling is stedelijke renovatie, het transformeren van de bebouwde en onbebouwde ruimtes.
Oprichting van een stadpark "Marie Popelin": 2014 - De openbare ruimte rond de Noord-Zuid verbinding was binnen de perimeter sterk versnipperd: een gebrek aan stedelijke samenhang tussen het gebouwde en het onbebouwde en tussen de verschillende openbare ruimten; een wijk op zoek naar een identiteit; slecht leesbare bewegwijzering; weinig gezelligheid en speelruimte; een aanzienlijke autodruk; en straatprofielen die niet erg geschikt zijn voor mensen met een beperkte mobiliteit.
2022- De Dalle bevindt zich aan de voet van een flatgebouw en nodigt uit tot een dialoog met de buurt. s Nachts gecontroleerd en overdag open, kan het activiteiten ontwikkelen met zijn buren: het open atelier beheerd door de Ateliers des Tanneurs, de PCS gemeenschapsruimte, het sociaal restaurant, en het kunstcentrum Les Brigittines. Op dit moment groeit er al een boom in het midden van de Dalle.
Beneden, is er een park gemaakt van Gorrh, dit is een okerkleurig materiaal dat wordt gemaakt van gebroken granietrots en zorgt voor een vlakke, stabiele en doorlaatbare ondergrond. De hele topografie ligt op één lijn met de Brigittinesstraat en de Spiegelstraat. De monumentale betonnen bank is behouden.
Het niveauverschil dat door de Noord-Zuid verbinding ontstaat, groeit uit tot een golf van avontuur en stedelijke verkenning die voor iedereen toegankelijk is. Een ongelooflijke speelplein, een speelmuur!
Een grote trap opent de Brigittinesstraat naar een plein en integreert het kunstcentrum De Brigittinen in zijn nieuwe omgeving.
Verlichtingplan (verwante operatie, Sibelga).
Renovatie van de betonnen constructie, zoadat er publieke, kwaliteitsvolle ruimte gecreëerd kan worden, toegankelijk vanaf de gelijkvloers van het gebouw: 2014 - Het flatgebouw Visitandinen-Brigittinen, gebouwd in 1972, telt 151 sociale woningen en een parking. De parking wordt overdekt door een grote betonnen Dalle die de groene ruimte en de benedenverdieping van het gebouw met elkaar verbindt. Op de benedenverdieping bevinden zich 5 studio's en gemeenschapsruimten. Toegang is alleen via de Visitandinenstraat, verder is er geen directe verbinding met de Dalle. Het bijzondere van de locatie is haar open configuratie die de buurt een enorme openbare ruimte biedt. Vanuit stedenbouwkundig oogpunt staat dit grote blok haaks op het bestaande stadsraster, waardoor een solitair object ontstaat dat geen stedelijke en sociale verbindingen heeft met de rest van de wijk. Het doel is dus plaatselijke diensten aan te bieden aan de bewoners van de Brusselse Woning en de basis van het gebouw in zijn omgeving te integreren.
2022 - In dit project zullen collectieve activiteiten worden ondergebracht die in connectie staan met de heringerichte openbare ruimte. Meer concreet voorziet dit project op de gelijkvloers : de toegangshal die de straat met de Dalle verbindt, een restaurant voor sociale economie (SPI en sociale tarifering), twee lokalen van het PCS, een lokaal voor de Unité scout des Marolles, twee polyvalente lokalen voor de buurt.
Aanleg van een open atelier en aanpassing van de toegang naar de parking: 2014 - De aanleiding voor dit programma was de aanwezigheid van Recyclart, dat in 2012 zijn werkplaats Fabrik onder de Noord-Zuid verbinding had. De spoorwegbeheerder, Infrabel, wenste dit soort activiteiten onder de sporen echter niet langer toe te laten. Als gevolg daarvan werd deze werkplaats verder naar de Marollen verplaatst. Het oorspronkelijke streven was dan ook om deze werkplaats zo dicht mogelijk bij de oorspronkelijke bestemming te vestigen om een optimale werking te verkrijgen van deze organisatie. Uiteindelijk verhuisde Recyclart naar Molenbeek, wegens dezelfde beperkingen die Infrabel oplegde.
2022 - Het Open Atelier strekt zich uit over drie niveaus, waarvan één een mezzanine is. De vereiste hoogte (4 m) voor de hout- en metaalwerkplaatsen wordt uitgebreid tot 5,5 m om een centrale distributieruimte te creëren met een zone voor logistiek en kantoorruimte voor de drie hoofdwerkplaatsen. Op het niveau van de Dalle beschikken de hout- en metaalateliers elk over een onafhankelijke opslagruimte van 40 m2 die rechtstreeks toegankelijk is vanaf de vloer of vanaf de straat beneden via een goederenlift. Op het niveau van de Spiegelstraat, die smaller is en in directe verbinding staat met de Dalle, leggen de refter en het open atelier de verbinding met de buurt. Het groene dak van de werkplaats is ook toegankelijk vanaf de Dalle via de trap aan de zuidgevel van de hoofdvleugel.
|
2.2 |
SixTunnels
Fiche Web |
SixTunnels
Fiche Web |
|
Adresse: |
Adres: |
|
2014 – Ces six tunnels apportent un potentiel important pour la reconnexion des quartiers Marolles et Stalingrad. On y perçoit par contre très peu de qualité vue le stationnement de voiture, manque d’éclairage, trottoirs étroits, tags. Un projet socio-économique autour des six tunnels afin d’améliorer l’image de ces rues et l’identité du quartier sera mené. Ce travail d’installation artistique se fera en collaboration avec les habitants du quartier accompagné et soutenu par un collectif de dessinateurs, peintres, illustrateurs, photographes.
2022 – L’administration a pris du retard, ce qui ne permettait plus d’encore pouvoir finaliser le projet avant février 2019. Le Collège a donc souhaité interrompre le projet « Sixtunnels » dans son format initial. Toutefois, le Collège ne remet nullement en cause l’importance de ces tunnels et des liaisons à établir entre les quartier Marolles et Anneessens. Afin de préserver l’esprit du projet initial, l’échevinat de la Culture s’est engagé dans un projet de fresques de type « street art » sur les plafonds de trois tunnels. D’autre part, l’échevinat de la Revitalisation urbaine et de la Participation citoyenne prend en charge un projet de fresques BD sur les plafonds des trois autres tunnels.
|
2014 - Deze zes tunnels hebben een groot potentieel om de wijken Marolles en Stalingrad opnieuw met elkaar te verbinden. De kwaliteit van de straten is echter zeer slecht door de parkeerplaatsen, gebrek aan verlichting, smalle trottoirs en sluikstort. Rond de zes tunnels zal een sociaal-economisch project worden uitgevoerd om het imago van deze straten en de identiteit van de wijk te verbeteren. Dit artistieke installatiewerk zal worden uitgevoerd in samenwerking met de bewoners van de wijk, begeleid en ondersteund door een collectief van ontwerpers, schilders, illustratoren en fotografen.
2022 - De administratie liep achter op schema, waardoor het project niet tegen februari 2019 kon worden afgerond. Het College heeft daarom besloten het "Sixtunnels"-project in zijn oorspronkelijke vorm stop te zetten. Het College twijfelt echter niet aan het belang van deze tunnels en de verbindingen die tussen de wijken Marollen en Stalingrad tot stand moeten worden gebracht. Om de geest van het oorspronkelijke project te bewaren heeft de Schepen voor Cultuur een project gelanceerd van "straatkunst" fresco’s op de plafonds van de eerste drie tunnels. Aansluitend lanceert de Schepen voor Stadsvernieuwing en Participatie een project voor stripverhaal-fresco’s op de plafonds van de andere drie tunnels.
|
3.1 |
Actions socio-économiques
Fiche Web |
Fiche Web |
|
Adresse: |
Adres: |
|
|
|
4.1 |
Coordination
Fiche Web |
Fiche Web |
|
Adresse: |
Adres: |
|
|
|